విల్లు-బాణం.. శివసేన పార్టీ సింబల్లో కనిపించేవి ఇవే. ఇది జస్ట్ పార్టీ సింబల్ మాత్రమే కాదు.. అంతకుమించిన ఎమోషన్. కోట్లాది మంది మరాఠీల ఓట్లూ, అధికారానికి కావాల్సినన్ని సీట్లూ ఎవరికి దక్కాలనేది ఈ ఒక్క సింబల్పైనే డిపెండ్ అయి ఉన్నాయి. అలాంటి విల్లు-బాణం సింబల్తో పాటూ మరాఠీల అభిమాన నేత బాల్ఠాక్రే స్థాపించిన శివసేన పేరు కూడా షిండే అండ్ టీమ్కే అనేసింది ఎన్నికల సంఘం. ఇంకేముంది.. ఇరు వర్గాల మధ్య వార్ఆఫ్ వర్డ్స్కు ఈ సీనే కేరాఫ్ అడ్రస్ అయింది. ఓ వైపు సవాళ్లూ, విమర్శలూ కంటిన్యూ చేస్తూనే.. శివసేన మాదంటే మాదే అంటూ ఆ రెండు వర్గాలూ సుప్రీం గడపతొక్కాయి. అయితే, కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం శివసేన సింబల్ను ఏ ప్రాతిపదికన షిండే వర్గానికి కేటాయించింది? బాల్ఠాక్రే స్థాపించిన పార్టీ పేరు, సింబల్ ఆయన కుమారుడికి కాకుండా షిండే వర్గానికి కేటాయించడం వెనుక సీక్రెట్ ఏంటి? షిండే వర్గానికి సింబల్ కేటాయింపులో వేల కోట్ల రూపాయలే కీలక పాత్ర పోషించాయన్న సంజయ్ రౌత్ ఆరోపణల్లో నిజమెంత?
ఏక్నాథ్ షిండే.. ఎనిమిది నెలలక్రితం మహారాష్ట్ర రాజకీయంలో ఈయన ఆడిన ఆట దేశం మొత్తం అటెన్షన్ను సాధించింది. రాజకీయాల్లో ఎన్నిరకాల వ్యూహాలుంటాయో అన్నీ తెలిసిన ఉద్దండులకు కూడా షిండే యాక్షన్తో మైండ్ బ్లాంక్ అయిపోయింది. అప్పటివరకూ కామ్గా పనిచేసుకుపోతున్న మహా వికాస్ అఘాడీ కూటమి షిండే సింగిల్ స్ట్రోక్తో చెల్లాదెరైపోయింది. 40 మంది ఎమ్మెల్యేలు, 13మంది ఎంపీలను అక్కడా ఇక్కడా తిప్పి చివరికి బీజేపీతో కలిసి ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేశారు, సీఎంగా ప్రమాణస్వీకారమూ చేసేశారు. ఆ నాటి నుంచి ఏక్నాథ్ షిండే పేరు ఒక్క మహారాష్ట్రలోనే కాదు.. బీజేపీయేతర పార్టీల పాలనలో ఉన్న అన్ని రాష్ట్రాల్లో మార్మోగడం మొదలైంది. కట్చేస్తే.. ఇప్పుడు అదే షిండ్ ఉద్ధవ్ అండ్ టీమ్ ఏమాత్రం ఊహించని షాక్ ఇచ్చారు. ఎనిమిది నెలల క్రితం ప్రభుత్వాన్ని కూల్చేసిన షిండే.. ఇప్పుడు శివసేన పేరు, సింబల్నూ హస్తగతం చేసుకున్నారు.
మహారాష్ట్ర రాజకీయంలో శివసేనకున్న క్రెడిబిలిటీ సాధారణమైంది కాదు. 1996లో బాల్ఠాక్రే శివసేన పార్టీని స్థాపించారు. ఆనాటి నుంచి మహారాష్ట్ర రాజకీయాల్లో కీలక పాత్ర పోషిస్తూ వచ్చింది. అలాంటి పార్టీ నుంచి అధికారాన్ని తీసుకోవడం ఒక్కటే కాదు.. ఇప్పుడు ఏకంగా ఆ పార్టీ పేరు, సింబల్నే ఏక్నాథ్ షిండే హైజాక్ చేసేశారు. గత ఎనిమిది నెలలుగా పార్టీ మాదే.. పేరూ మాదే.. అన్నింటికీమించి విల్లు-బాణం సింబలూ మాదే అంటూ ఇరు వర్గాలూ కొట్లాడుకుంటున్న వేళ.. షిండే అండ్ టీమ్ వాదనకే ఈసీ ఓటేసింది. గత ఎన్నికల్లో శివసేన జెండాతో గెలిచిన వారిలో మెజారిటీ సభ్యులు, ఆ సభ్యులకు పడిన ఓట్లు షిండే వర్గానివే కాబట్టి.. శివసేన పేరు, గుర్తు కూడా తమదే అన్న ఆ వర్గం వాదనతో ఈసీ ఏకీభవిం చింది. ఇంకేముంది ఈ పరిణామాం మహారాజకీయాన్ని అంతకుమించి అన్నట్టుగా మార్చేసింది.ఇక్కడే ఉద్ధవ్ ఠాక్రే వర్గం గేర్ మార్చింది. ఆ వర్గానికి చెందిన ఎంపీ సంజయ్ రౌత్ షిండే వర్గాన్ని టార్గెట్ చేశారు. షిండే వర్గం శివసేన పేరును, పార్టీ గుర్తు విల్లు-బాణాన్ని సంపాదించేందుకు 2000 కోట్లు లంచంగా ముట్టజెప్పిందని సంచలన ఆరోపణలు చేశారు. ఈ మొత్తం ప్రాథమిక అంచనా మాత్రమేనని, ఇంతకంటే ఎక్కువే చేతులు మారి ఉంటుందనే అనుమానం వ్యక్తం చేశారు. ఇక్కడితో ఆగలేదు.. ఈ సారి నేరుగా ఉద్ధవ్ ఠాక్రే రంగంలోకి దిగారు. ఈసీ నిర్ణయంపై సుప్రీంలోనే తేల్చుకుంటామన్న ఉద్ధవ్.. ఈసీ అమ్ముడుపోయిందని పెను సంచలనమే సృష్టించారు. ఇదే సమయంలో
ఏక్నాథ్ షిండేకు దమ్ముంటే తన తండ్రి బాలాసాహెబ్ ఠాక్రే పేరును వదిలేసి వచ్చే ఎన్నికల్లో ఆయన తండ్రి పేరుతో గెలువాలని సవాల్ చేశారు. ఓవైపు ఉద్ధవ్ ఠాక్రే వర్గం విమర్శలూ, సవాళ్లకు పదునుపెడుతుంటే.. మరోవైపు సింబల్ తనదే అనే ధీమాతో షిండే అండ్ రిలాక్స్ అయిపోలేదు. ఈ విషయంలో ఉద్ధవ్ ఠాక్రే సుప్రీం గడపతొక్కుతుందని ముందే అంచనా వేసిన షిండే వర్గం.. ఉద్ధవ్ కంటే ముందే సుప్రీంకోర్టు మెట్లెక్కింది. శివసేన పార్టీ, గుర్తు విషయమై ఏదైనా ఉత్తర్వు జారీ చేసే ముందు మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం నుంచి వాదనలు వినాలని ఆ కేవియట్లో షిండే కోరారు. షిండే లెక్క తప్పలేదు. ఆయన అనుకున్నట్టే ఉద్ధవ్ ఠాక్రే పార్టీ పేరు, సింబల్ పంచాయితీని సుప్రీం కోర్టుకు చేర్చారు. క్షేత్రస్థాయిలో పరిస్థితిని తెలుసుకోకుండానే ఈసీ నిర్ణయం తీసుకుందని, శివసేన మెజారిటీ కార్యకర్తలు తమవెంటే ఉన్నారని పిటిషన్లో పేర్కొన్నారు. మరికొద్ది నెలల్లోనే మహారాష్ట్ర అసెంబ్లీకి ఎన్నికలు ఉన్నాయి. అలాగే, త్వరలో ముంబై మున్సిపాలిటీకి ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో శివసేన గుర్తుపై మళ్లీ రగడ లేకుండా ఉండేందుకు ఇరు వర్గాలూ గేర్ మార్చేస్తున్నాయి. ఈ అంశాన్ని కాస్త పక్కనపెట్టేస్తే.. శివసేన పేరు, సింబల్ షిండే వర్గానికే చెందుతాయని ఈసీ ఎందుకు తేల్చేసిందన్నదే అసలు ప్రశ్నంతా.నిజానికి.. ఇటీవల కాలంలో ఎన్నికల సంఘం మెజారిటీ మంత్రాన్నే ఫాలో అవుతున్నట్టు కనిపిస్తోంది. పార్టీ శ్రేణుల్లో మెజారిటీ మద్దతు షిండే కూటమికే ఉందని, ఆ వర్గానికే గుర్తు పొందే అర్హత ఉందని స్పష్టం చేసింది. ఇప్పుడు శివసేన తరహాలో మరో వివాదం ఎన్నికల సంఘం ముందు ఉంది. అదే బిహార్లోని లోక్ జనశక్తి పార్టీ చీలిక వ్యవహారం. కేంద్ర మాజీ మంత్రి రామ్విలాస్ పాసవాన్ స్థాపించిన ఈ పార్టీ ఆయన మరణించిన కొన్ని నెలలకే 2021లో రెండుగా చీలింది. ఓ వర్గానికి పాసవాన్ కుమారుడు చిరాగ్ పాస్వాన్, మరో వర్గానికి అతని సోదరుడు పశుపతి కుమార్ పరాస్ నేతృత్వం వహిస్తున్నారు. తదనంతర పరిణామాల్లో 2021 అక్టోబర్లో ఆ పార్టీ గుర్తన బంగళాపై ఈసీ నిషేధం విధించింది. తుది నిర్ణయం తీసుకొనేవరకు చిహ్నాన్ని రెండు వర్గాలూ వాడకూడదంటూ మధ్యంతర ఉత్తర్వులు ఇచ్చింది. ఐతే శివసేన వివాదంలో ఎన్నికల సంఘం అనుసరించిన వైఖరి చూస్తే.. ఈ గొడవా మెజారిటీ ఆధారంగానే పరిష్కారమయ్యే సూచనలు కనిపిస్తున్నాయి. మరోవైపు.. 1969లో కాంగ్రెస్ తొలిసారి చీలినప్పటి నుంచీ ఈసీ వైఖరి మెజారిటీనే. ఈ విషయంలో ఎన్నికల సంఘం విధానాన్ని న్యాయస్థానాలూ బలపరుస్తూ వచ్చాయి. రాజ్యాంగంలోని 324వ అధికరణం కింద, 1968లో వెలువడిన చిహ్నాల ఉత్తర్వుల ప్రకారం. పార్టీల గుర్తులపై నిర్ణయం తీసుకొనే అధికారం ఈసీకే ఉంది. 2017లో పార్టీపై పట్టు కోసం సమాజ్వాదీ పార్టీ వ్యవస్థాపకుడు ములాయం సింగ్ యాదవ్, అతని కుమారుడు అఖిలేశ్ యాదవ్ మధ్య పంచాయితీ ఈసీ దగ్గరకు చేరింది. అప్పుడు కూడా శాసనసభ్యుల్లో, శ్రేణుల్లో ఆదరణ అఖిలేశ్కే ఉందంటూ పార్టీ పేరును, గుర్తును అతనికే కేటాయించింది. అలాగే, 2016లో తమిళనాడు మాజీ సీఎం జయలలిత మరణానంతరం ఏఐడీఎంకే.. పన్నీర్సెల్వం, శశికళ-పళనిస్వామి వర్గాలుగా విడిపోయి పార్టీ గుర్తు రెండాకులపై ఘర్షణ పడ్డారు. తదనంతర పరిణామాల్లో పన్నీర్ సెల్వం, పళనిస్వామి కలిసిపోయారు. దీంతో మెజారిటీ ఆధారంగా ఈ వర్గమే.. ఎన్నికల సంఘం నుంచి గుర్తును దక్కించుకుంది. ఇప్పుడు కూడా అదే జరిగినట్టు తెలుస్తోంది. ఏదేమైనా షిండ్ వర్సెస్ ఉద్ధవ్ మధ్య శివసేన గుర్తు పంచాయితీకి ఎలాంటి ముగింపు దొరుకుతుందో వేచి చూడాలి.